Grasmaaiers & Veiligheid

Ongevallen tijdens groenwerkzaamheden

Bij het ontwikkelen van een grasmaaier staan veiligheid en gebruiksgemak voorop bij de fabrikanten. Vanwege strenge regelgeving en onder druk van consumentenorganisaties, zoals consument en veiligheid, wordt de grasmaaier steeds vaker voorzien van de nodige veiligheidsmaatregelen. Dat is van elementair belang gegeven het feit dat er in de periode 2004 tot 2008, 66.000 gevallen van letselschade in de groensector zijn gemeld.

Een veilige grasmaaier is herkenbaar aan de CE markering. Bij de CE gemarkeerde grasmaaiers wordt een IIA verklaring van overeenstemming meegeleverd. Op dit certificaat dient een verwijzing naar de geharmoniseerde normen of lokale normen met de gehanteerde specificaties gemaakt te worden. De CE markering is ingevoerd voor werktuigen na 1993. Een werktuig voor 1993 heeft dan ook nooit een CE markering.

Logischerwijs zijn de veiligheidsmaatregelen voor gemotoriseerde grasmaaiers strenger dan bij de handmaaiers. Immers, bij 87% van de "grasmaaierongelukken" werd gebruik gemaakt van een grasmaaier met benzine- of elektrische motor. 75% van deze ongelukken gaat gepaard met letsel aan vingers, handen, armen of schouders.

Vier meest voorkomende grasmaaierongelukken:

  1. Contact met roterende messen. Ongelukken komen vaak voor als het slachtoffer de afvoer van het gras verwijderd of andere onderhoudswerkzaamheden uitvoert terwijl de motor draait.
  2. Rondslingerende objecten. Stenen, glas en draad worden geslingerd bij initiële snelheden van meer dan 270 kilometer per uur. Objecten kunnen meer dan 10 meter worden weggeslingerd met verwondingen, variërend van blindheid tot ernstige kneuzingen, en zelfs de dood tot gevolg
  3. Kantelen van de zitmaaier. Dit gebeurt voornamelijk wanneer de zitmaaier wordt gebruikt op steile hellingen of taluds. Wanneer slachtoffers onder de zitmaar terechtkomen raken ze in contact met de messen.
  4. Grasmaaiers die het slachtoffer overrijden. Deze ongelukken gebeuren wanneer de gebruiker niet goed zit op te letten. Spelende kinderen raken ernstig gewond. Of de gebruiker trekt een elektrische grasmaaier naar achteren over zijn voeten.

Cijfers over letselschade in de groensector
Letselcijfers 2008 groensector

Een overkapping van de maaimessen, een startonderbreker en een afgesloten benzinetank zijn enkele maatregelen die de veiligheid moeten waarborgen. Voor uw veiligheid, en de veiligheid van omstanders, kunt u de nodige voorzorgsmaatregelen treffen alvorens u met de grasmaaier aan de slag gaat.

Veiligheidsmaatregelen voordat u start met de grasmaaier:

  1. Indien u de gemotoriseerde grasmaaier niet gebruikt, schakel deze dan uit en verwijder bij elektrische modellen de stekker uit het stopcontact.
  2. Lees vooraf goed de gebruiksaanwijzing van uw grasmaaier en volg de raad van de fabrikant op. Controleer voor gebruik uw grasmaaiermessen. Verwijder stenen, takken, glas, speelgoed en andere objecten die hier niet thuishoren.
  3. Zorg dat het gazon zo egaal mogelijk is door voorwerpen van het gras te verwijderen, deze zouden namelijk rondgeslingerd kunnen worden als u erover heenrijdt.
  4. Controleer de voedingskabel. Bij slijtage van de beschermhuls gaat u tot vervanging over.
  5. Als uw elektrische grasmaaier niet het label "dubbel geïsoleerd" bevat steek de stekker dan niet in een geaard stopcontact maar in een 3-polig stopcontact.
  6. Gebruik werkhandschoenen, voor grip en bescherming.

  7. Beschermende handschoenen bij het grasmaaien Veilige, nauwsluitende schoenen bij het grasmaaien
  8. Draag goed sluitende kleding en (veiligheid)schoenen waarmee u stabiel op het gras staat. Draag geen slippers omdat deze uw voeten onvoldoende beschermen. Zogeheten tuinklompen zijn ook niet geschikt omdat u hiermee uw enkel snel verzwikt en zo uw evenwicht verliest. Instabiliteit is een bepalende factor bij ongelukken met de grasmaaier.
  9. Als u gebruik maakt van een elektrische grasmaaier let dan goed op of het gazon nog vochtig is. Zelfs in de zomer of bij zonnig weer doet u er goed aan eerste de ochtenddauw te laten verdampen. Vooral oudere modellen elektrische grasmaaiers zijn hier minder goed tegen bestand. Kortsluiting is hiervan dikwijls een gevolg.
  10. Maak met de grasmaaier eerst een testrit voordat u daadwerkelijk de motor start. Zo raakt u bekent met de eigenschappen van de grasmaaier, zoals de rotatiesnelheid.

Beschermende kleding is essentieel bij het grasmaaien
Beschermende kleding bij het grasmaaien

Veiligheidsmaatregelen bij het gebruik van de grasmaaier:

  1. Zorg dat uw vingers altijd uit de buurt van bewegende onderdelen blijven.
  2. Verwijderen van veiligheidskappen en overig klein onderhoud dient te geschieden wanneer de stekker uit het stopcontact is (bij elektrische maaiers) of de bougiekabel losgehaald is (bij benzinemaaiers). Ingrijpende onderhoudswerkzaamheden, zoals het vervangen van de messen of reparaties aan het motorblok kunt u het beste door een professional laten uitvoeren.
  3. Indien u maait met een elektrische grasmaaier met snoer, zorg dat u systematisch uw gazon maait, zonder dat u over het snoer heenmaait. Idealiter dient het snoer zich altijd achter u te bevinden en maait u met voorwaartse bewegingen.
  4. Zorg dat u alleen bent wanneer u gebruik maakt van de grasmaaier. Uw huisdier of kinderen kunnen onverwachte bewegingen maken.
  5. Wees extra voorzichtig als u achteruit rijdt. Let goed op hobbels, kuilen en ander verborgen gevaar. Rijd niet achteraan wanneer u beperkte bewegingsruimte hebt, bijvoorbeeld langs struiken of een heg.
  6. Minder snelheid wanneer u van richting veranderd. Hierdoor is de grasmaaier beter beheersbaar.
  7. Zorg dat alle wielen de grond raken voor optimale stabiliteit. Het kantelen van de grasmaaier kan leiden dat er onverwacht iets uitvliegt vanaf de onderzijde.
  8. Schakel bij het verlaten van de grasmaaier deze altijd uit. Zelfs voor een kort moment.
  9. Laat gras of ander vuil zich niet ophopen op de top van uw grasmachine. Als de maaier te warm wordt en het gras droog is, kan het snel in brand vliegen.
  10. Hoewel grasmaaien een ontspannen bezigheid is doet u er goed aan alert te blijven voor oneffenheden en wegspringende steentjes. Voor de zekerheid kunt u ervoor kiezen om een beschermende gezichtskap te dragen.

het kind neemt hier onvoldoende afstand tot de grasmaaier
Houd kinderen op afstand van de grasmaaier

Algemene veiligheidsmaatregelen voor de grasmaaier:

  1. Sigaretten en brandende objecten dienen ver uit de buurt van de elektrische en benzinegrasmaaier te blijven.
  2. Bijvullen van de benzine gebeurd bij een afgekoelde motor. Gebruik een verbindingsslang bij de benzintank om lekken en brandgevaar te voorkomen.
  3. Bij zware arbeid is het verstandig te kiezen voor een grasmaaier met verstelbare duwboom. Een juiste houding bij het grasmaaien voorkomt rugklachten.
  4. Wees bij het gebruik van de benzine grasmaaier bewust van de gevaren die de brandstof met zich meebrengt.


Instructiefilm grasmaaiers
De bovenstaande instructiefilm van Testaankoop.be licht de veiligheidsmaatregelen toe.